CAFE BAR BILBAO-TARTEAN TEATROA ANTZERKI LABURREKO SARIA BERRIKUNTZEKIN DATOR
Aurten, Antzerki Laburreko Gidoien Sari ezagunaren XXII edizioa ospatuko da. Egileek abenduaren 31ra arte izango dute euren antzezlanak aurkezteko eta, betiko legez, bai euskaraz zein gazteleniaz izan daitezke. Sari hauen helburu nagusia da balizko egileek antzerkia idatz dezaten animatzea, beti ere aurkeztutako antzezlanak laburrak (30 min ingurukoak) eta ekoizpen errezekoak izan behar dute, gerora, aukera egonez gero, taularatuak izateko.
Mikel Martinezek azaldu digunez, “Sarien arauetan jartzen duenez, teatro laburra (ordu erdikoa gutxi gorabehera) eta errez muntatzekoa izan behar du testua, antzoki eta areto txikietan zein ez ohiko espazioetan taularatzeko modukoa. Horren arrazoia da amu bat jartzea jendeak gidoiak idatz ditzan, laburrak izateak errezten baitu lan hori”.
Euskarazko zein gaztelaniazko sari irabazleek 750 euro jasoko dituzte lan bakoitzeko. Bestetik, gidoi sarituak Pabellon 6 Antzerki Laburreko Jardunaldietan taularatzeko aukera dago eta, kasu hauetan, norbaitek ekoiztea nahiko balu, TARTEAN TEATROAk laguntza bat eskeiniko du (600 euro) saritutako lan bat (euskarazkoa edo erderazkoa) publiko aurrean erakutsi ahal izateko.
Bestetik euskarazko gidoi irabazlearekin Bilboko Zazpi Kaleetako LautanHiru jaialdian irakurketa dramatizatua egiteko aukera dago. “Ia beti irakurketa dramatizatua egin izan da, beti ere, gidoia irakurketa egiteko aproposa bada”.
Aurtengo berrikuntzen artean EITB Sari berezia dago: Euskarazko Soinu Fikzioko Gidoi Labur Onena. Kasu honetan, EITBk 1.000 euroko saria emango du, eta euskarazko gidoi irabazlea EITBPodkast plataformarako grabatua izango da. EITBk saritutako antzezlana, beste modalitateko irabazlea izan daiteke ala ez. EITBk Postkast plataforma horretara igotzeko gidoi aproposena aukeratuko du. Eta, egileak EITBri emango dio podcast hori egiteko baimena edota eskubidea. Podcast-a EITBk ekoiztuko badu ere, Dantzertiko Eskola, irakasleak eta ikasteak izango dira podcast egin ala antzeztuko dutenak. “Egile eskubideak autorearenak badira ere, egileak horretarako baimena eman dio EITBri. Beraz, euskarazko gidoien artean, batek jaso ahal ditu sari biak, edo bi antzezlan desberdinak izan daitezke sarituak, bata gidoirik onena eta bestea EITB saria” dio Mikel Martinezek.
Sariok epaimahai berak erabakiko ditu, hau da, TARTEAN TEATROA eta CAFÉ BAR BILBAOko kideek osatutako taldea.
Info gehiago eta sariaren arauak aurkitu dituzue CAFE BAR BILBAO tabernako web orrialdean: https://bilbao-cafebar.com/wp-content/uploads/2024/11/Arauak-2024.pdf
Jokin Oregi, Lezoko II. Antzerki Testu Laburren Lehiaketaren irabazlea
Lezoko II. Antzerki Testu Laburren Lehiaketaren irabazlea Jokin Oregi Iñurrieta izan zen, larunbatean, urriak 5ean egindako publikoaren bozkari esker. "ARIMA eta BIHOTZA" testuak eraman zituen bozka gehien.
Jokin Oregik berak azaldu digunez oso pozik dago sariarekin, aspaldiko nahi batengatik. "Beti izan dut testu laburrak idazteko gogoa baina normalean, CAFE BAR BILBAO sarietan epaimahaikide bezala aritu behar naizenez, ez dut aukerarik izan. Agurtzane Intxaurragak (Hika Teatroa) proposatu zidanean, gogoz heldu nion testuaren nondik norakoak argi nituelako".
"Arima eta Bihotza" testu laburrak, etorkizun hurbil batean (2060. urtean) gizakiak eta roboten arteko harremanen inguruan dihardu, "gaur egun hain modan dagoen Adimen Artifiziala dela eta, egunen batean robotak gizakiak ordezkatuko ba ote dituzten zalantzatik, nora eta nola garamatzan honek. Gaiak adar asko ditu baina fikziotik eta komediatik jorratu nahi izan dut, une oro irribarrea edukitzeko asmoarekin". Laster, testutik oholtzara eramateko aukera ere badagoela aipatu digu egileak.
Zorionak ere finalista guztiei, Pedro José Zabalza, Ainhoa Mariezkurrena, Galder Pérez, Hegoa Álvarez eta Goiz Eder Iturain.
Sinopsia: 2060. urtean gaude. A eta B elkarrekin bizi dira Lezoko etxe batean. B azken boladan aztoratuta dabil A erabat alfertuta dabilelako, ez du apenas etxeko zereginik egiten, gero eta narrasago, dezente (edo indezente) alprojatuta. B sumintzeraino nazkatu da bestearen jokaerarekin. Izan ere, B sinistuta dago A robota dela, berak bere poltsikotik erositako robota, etxeko zereginak egiteko eta beste hainbat kontutan lagungarri izan zedin. A, berriz, pazientzia galduta dabil azken aldian, B robota erosi zuen orain urte erdi etxeko zereginetan lagundu ziezaion, baina egunak dira, akatsen bategatik edo, B sinistuta dagoela pertsona normala dela.
JOKIN OREGIrekin hizketan NON DIRA HAURRAK? ikuskizun berriaren harira
Lasai dago Urnieta (Gipuzkoa) uztaileko azken egun hauetan. Donostiatik gertu egon arren eta, herri txikia bada ere, arte eszenikoen inguruko zaletasuna eta mugimendua handia da. Honen erantzulea Urnietan kokatzen den Sarobe Arte Eszenikoen Gunea da, ezin bestean. Saroben bertan ari gara TARTEAN TEATROAren azken ikuskizunaren egonaldi artistikoa egiten. Han aurkitu ditugu NON DIRA HAURRAK? ikuskizunean parte hartu duten aktoreak lanean, Jokin Oregi zuzendari eta egilea eta Ana Meabe zuzendari laguntzailearen aginduetara.
Jokin Oregiren begirada nabaria da lan honetan, haurrekin beti konprometitua, baina oraingo honetan helduei zuzentzen den ikuskizunarekin. Bere lanik anbiziosoena da NON DIRA HAURRAK?, kutsu garaikidea gordetzen duen ikuskizunak, gizarte moduan eragiten gaituzten gaur egungo gai garrantzitsuak jorratzen ditu, besteak beste haurren osasun mentala eta gizarteak horren gain duen erantzunkizuna. Baina batez ere, NON DIRA HAURRAK? mundu helduaren koru erretratu bat da, non ikusle bakoitzak aktoreen rol desberdinetan bere burua islatuta ikusiko duen.
Ensaioen artean harrapatu dugu Jokin Oregi, ikuskizun honen egilea eta zuzendaria. Berak inork baino hobeto daki zein bide zidorretatik eramango gaituen proiektu artistiko honek.
Zein izan da NON DIRA HAURRAK ikuskizunaren sortze prozesua? Nola sortu zitzaizun halako testu bat idaztea?
BBK aretoak eta Maria Goiricelayak antolatutako narraturgia tailer batean sortu zen. Horren arduraduna izan zen Albert Tola dramaturgo katalanak ekarri zuen proposamen berezi bat, narraturgian oinarrituta ikuskizun baten proposamena, alegia. Bera oso tematuta dago molde honetako antzerkiak egiten, narrazioarekin oso lotuta dagoen moldea, non apenas ez dagoen dialogorik. Gogora datorkit ipuin kontalaria edota istorio kontalaria… Antzerki oinarrizkoena izan zitekeen. Mugimendu hau oso modan omen dago Europa mailan, batez ere Alemanian eta garaikidetasun handiko joera da.
Horren harira sortu nuen testu bat, ezin dezaket esan narraturgia soila denik, dialogoak izan badituelako, larregi ere ez, eta kasu honetan aktoreek ume batekin hitz egiten dute zeina ez dauden oholtzan. Hori da obra honek duen bitxikerietako bat. Haurrok ez badira agertzen ere, eurei egiten diegu une oro erreferentzia.
Antzerkigintza munduan ezaguna zara Marie de Jongh zure konpaniarekin egindako haur eta familiei zuzendutako lanengatik. Baina, oraingo honetan, TARTEAN TEATROA bazkide fundatzailea zaren konpainian helduei zuzentzen zara.
Esan dezaket modu oso naturalean heldu diodala gaiari. Marie de Jongh antzerki taldearekin nabil jo eta ke, haur eta familia osoarentzat zuzendutako ikuskizunak taularatzen. Haurren mundua oso garrantzitsua da niretzat, beraiei begira nago une oro, beraien beharrak eta premiak ikusteko. Zertan lagundu diezaiekegun asmatu nahian. Orain aldiz, helduei oso lotuta dagoen lanarekin nator. Nik uste dut oso garrantzitsua dela denok hauskarketa egitea, askotan harritzen gaituztelako umeen joerek eta zein arinki hazten diren helduenak izan zitezkeen gauzak egiten eta abar. Eta ez gara konturatzen haurrak gure ispilua direla, eta euren miseriak eta antsietateak gureak direla.
Gizarteak haurren osasun mentalean duen eraginaz hitz egiten da ikuskizunean baina berez, helduen koru erretratu bat da. Kritika zorrotza egiten zaio egungo gizarteari eta helduok askotan haurrengan dugun jarrerari…
Ikuskizuna psikologo baten kontsultan hasten da, Maddi 8 urteko neskatoa, Leire psikologoak artatuko du, hori da abiapuntua. Neskatila ez dago ondo eta gurasoek eta psikologoak jakin nahi dute zer gertatzen zaion, zer dagoen egonezin horren atzean. Ez baitu ezer esaten.
Obra honetan esaten dena zera da: bai psikologoaren kontsultan eta kontsultatik kanpo ere, ari diren pertsonai helduen bidez, gizartea bera dela pazientea. Zeren eta Madiren inguruan dabiltzan helduen erretratu bat egiten dugu eta hor jakingo dugu zer geratatzen zaion Maddiri.
Euskal aktore ezagunak arituko dira, nolakoa izaten ari da elkar lana?
Jende berriarekin lan egitea beti da emozionantea. Beldurra ere ematen du, inoiz ez dakizulako nola hartuko duten, modurik onenean egitea nahi duzulako. Guztionatzat aberasgarria izan dadila. Ni oso ohituta nago konfiantza osoarekin aritzen eta, halakoetan inoiz lanik egin gabeko aktore berriak hartzen dituzunean, dudan sentsazioa da Itsaslabar baten ertzean egongo banintz bezala, nolabaiteko panikoa gauzak okertuko ote diren…
Behar dut nolabaiteko intimotasuna, batez ere horrelako gauza garrantzitsuak jorratzen dituzunean, gutaz ari garenean horren krudelki une batzuetan, ezta? Behar duzu konfiantza hori eta egia esan oso pozik nago gurekin ari diren aktore guztiak (Iraila Elias, Sandra Ferrús, Getari Etxegarai, Jabi Barandiaran, Iñigo Aranburu, Ruth Guimera eta Irene Zarrabeitia), molde desberdinekoak izan arren, oso ondo ulertu dute zertan eta zertarako ari garen eta zer eskatzen duen lan honek. Eta egia esan, oso aberasgarria da, lan taldea obraren erabat alde dagoelako eta, hori gauza ederra da. Magikoa. Giro berezi hau nabariko da emanaldietan, ensaioetan nabaria den moduan. Oso ausartak eta eskuzabalak dira, euren hauskortasuna agerian uzten dute harekin lan egin dezagun elkarrekin, hortik sortu.
Zer izango da BBK Aretoan estreinatzea…?
Esan genezake BBK aretoko emanaldiak bitxiak izango direla, incunable-ak. Besaulkiak kendua eta butaka patioan jarriko dugu eszenatokia. Ohiko eszenatokian ere egongo dira zenbait eszena baina batez ere behean arituko dira. Hau dela eta, aforoa mugatua da eta 110 ikusle baino ez dira sartuko emanaldi bakoitzeko. Gainera, sorpresa asko egongo dira.
Helduei zuzendutako antzerkigintzan egin izan ditut antzerki lan batzuk -azken bolandan ez hainbeste-, eta premia eta beharra nuen ildo hau jorratzeko berriro ere, gauzak kontatzeko gogotsu eta egia esan nahiko modu brastakoan idatzi dudan lana izan da. Badirudi gordeta nituela gauza asko, pilatzen joan direnak eta urteetan batzen joan naizenak. Bapatean, lan honekin denak zentzua hartu du, badago logika eta esateko premia. Harriagarria da testu honek nigan eragin duena, eta espero dugu publikoarengan ere hala izatea.
Luxuzko kolaborazioak izango ditu: alde batetik, Bilboko Koral Elkartearen haurren abesbatza arituko da zuzenean BBKko emanaldietan, Miren Agur Meabek idatzitako letrekin eta Adrian Garcia de los Ojosen jatorrizko musikarekin. Musikak nolabaiteko protagonismoa du? Zein izan da honen helburua?
BBKko emanaldiak bereziak izango dira, hainbat bitxikeri lagun. Bilboko Koral Elkarteko haurren abesbatzak parte hartu du eta beraiek jarriko diote ikuskizunari soinu banda. Esan bezala haurrek ez dute parte hartzen antzezlanean aktore modura, baina beraien presentzia nabaria izango da haurren abesbatza honen bidez. Abestien letrak Miren Agur Meabe idazlea eta poetarenak dira, Adrian Garcia de los Ojosen jatorrizko musikarekin, askotan gurekin kolaboratu duen musika egilea.
Beti izan dut abesbatza batekin lan egiteko gogoa, gure etxean asko abesten da eta beti ulertu dugu musika oso modu sakonean, misterioarekin lotzen gaituen zerbait da, guztiok lotzen gaituen hari fin bat. Eta misterio hori gehitu nahi nion obrari eta haurrak izatea kantari. Harrigarria eta zoragarria da aukera hori izatea. Oilo ipurdia jarriko zaigu haiei entzutean.
BBK aretoak eta TARTEAN TEATROAk koekoiztutako lana baita.
BBK aretoarekin oso gogotsu gabiltza. Maria Goiricelayaren ekimenez, aurtengo BBK aretoko ekoizpen propioa egitea eskatu zidan, nirekin lan egitea nahi zutela eta asko eskertu nion testu hau egiteko aukera, hala nahi nuelako aspaldi. Bestetik, testua ETCk (European Threatre Convention) hautatua izan zen, Arriaga antzokiaren ekimenez. Oinarrian eta jatorriz euskaraz idatzitakoa, Europan ere euskarazko testuak kontuan har ditzaten. Kasu honetan, euskaraz eta gaztelaniaz egingo dugu zeren eta gure asmoa da bai Euskal Herrian zein Espania mailan mugitzea ikuskizun honekin
EL DILEMA DEL CORCHO ikuskizuna Madrilgo La Abadía antzokiaren 2024-2025eko denboraldian
PATXO TELLERIA egilea Madrilera itzuliko da endreduzko thriller politiko honekin, bi aktorerentzat, espazio eta denbora unitate bakarrean. Estatu mailan arrakastatsua suertatu zen PANCREAS ikuskizunaren ostean, Patxo Telleria eta TARTEAN TEATROA Madrilera itzuliko dira. La Abadia antzokian egingo dugun denboraldia urriaren 24tik azaroaren 24ra luzatuko da (astelehenak ezik).
EL DILEMA DEL CORCHO estreinatuko du TARTEAN TEATROAk, gaztelaniaz, urriaren 18, 19 eta 20an Bilboko Arriaga antzokian. Eta jarraian, Madrilera abiatuko gara ilusio handiarekin.
Oraingo honetan RAMON BAREA eta PATXO TELLERIA aktoreak arituko dira taulen gainean, MIREIA GABILONDOren zuzendariaren agindupean. FERNANDO BERNUÉSek sinatzen du eszenografiaren diseinua. PATXO TELLERIAk berak idatzi du aktualitate handiko komedia politiko honen antzezlana
Orain arte euskarazko bertsioarekin biratzen aritu gara Euskal Herrian publiko eta kritikaren harrera beroarekin. Orain, Espainiatik biratzen jarraituko dugu erderazko bertsio honekin eta espero dugu harrera bera izatea.
Ikuskizun honen infoa aurkituko duzue euskaraz eta gaztelaniaz HEMEN
Programatzailea bazara edota komunikazio eremuan lan egiten baduzu, eskatu zure gonbidapena konpromezurik gabe.
Antzokian elkartuko gara!
XXI CAFE BAR BILBAO-TARTEAN TEATROA ANTZERKI SARIEN IRABAZLEAK
Hauek dira 2023ko CAFE BAR BILBAO-TARTEAN TEATROA Antzerki sarien irabazleak, euskaraz eta gazteleniazko bertsioetan:
Gaztelaniaz
DIARIO DE DESDICHAS, Braulio Cortés Díaz-ek idatzia
Euskaraz (exequo)
ARROPA ZURIA, Iñaki Cid Larreak idatzia
DOLU (Bizpahiru antzerki sortakoa), Pantzo Hirigaraik idatzia
Beti aipatzen dugunez, benetan zaila izanda sari irabazleen aukeraketa, aurkeztu diren gidoien kalitate altua dela eta. XXI edizio honetan 10 gidoi euskaraz eta 21 gidoi gaztelaniaz aurkeztu dira. Egileen artean 3 emakumezko eta gainerakoak gizonezkoak izan dira. Herrialdeei datokionez 2 Bizkaia, 4 Gipuzkoa 1 Araba 1 Behenafarroakoak izan dira.
Datorren otsailaren 29an CAFE BAR BILBAOn eta, LAUTANHIRU jaialdiaren baitan, euskarazko gidoi irabazle bien irakurketa dramatizatua egingo da.
Eta Pabellon 6 aretoko Antzerki Arinaren Jardunaldietan baitan produkziorako laguntza ere luzatuko dugu, gidoi irabazlea taula gainean erakutsi ahal izateko.
Arauak, sariaren helburuak eta gidoi irabazleak dagoeneko irakurgai daude CAFE BAR BILBAOko web orrialdean. Hurrengo loturan: https://bilbao-cafebar.com/cafe-teatro/?lang=eu
Gaztelaniazko gidoi irabazlea: DIARIO DE DESDICHAS, Braulio Cortés Díaz-ena
Bio: Braulio Cortés Díaz. (Mas de las Matas, Teruel. 1980)
2000 inguruan iritsi zen Bilbora EHUn kazetaritza egitera. Eta unibertsitateko antzerki taldean hasi zen antzerkia egiten. Bilbon kokatu zen behin betiko 2009an, San Franzisko eta Zabala auzoan, hain zuzen ere.
Getxoko Antzerki Eskolan, Pablo Ibarluzearen Antzerki Fisikoaren laborategian eta Antonio Favarekin, Scuola del Attore Comico-n aktore gisa ere trebatu zen.
Arimaktore taldekoa da. Arimaktorerekin bere testu gehienak muntatu eta antzeztu ditu, hala nola "Encuentro Nocturno de Muerte y Olvido" edo "Mi nombre es Pájaro" laburrak, "Gran Cabaret Pachón" komedia zentzugabea (Naiel Ibarrolaren musikarekin) edo "¡Snark!" haurrentzako pieza, besteak beste.
Baita ere, Felipe Lozak zuzendutako "El Trepa de Palacio" musikal bufoa (Pabellón 6) edo Erre Produkzioak taldearekin egindako "Mil Sombreros" antzerkiari buruzko komediak idatzi ditu.
Diario de desdichas antzezlanaz
“Diario de desdichas” 2020an pandemia baten ondorioz itxialdian egon ginen egunetan gertatzen den obra da. Hain zuzen ere, sei asteren ondoren, haurrak kalera atera genituen lehen egunean. Kilometro bat, ordubete.
Egun horietan, irrealitate-sentsazioa are indartsuagoa egin zen, nabarmenagoa. Baina ez da egoera hori aztertu edo epaitzen duen obra bat. Ia obra guztiek hitz egiten dutenaz hitz egiten du: giza harremanez, absurduez eta garen gauza txikiez...
Irrealitate giro hori samurtasunez eta umorez erreproduzitu nahi izan du. Heroi eta billanorik gabe. Gizakiekin bakarrik.
Euskarazko gidoi irabazlea (exequo): ARROPA ZURIA, Iñaki Cid Larrea-rena
Bio: Iñaki Cid Larrea (Donostia, 1986) egilea eta aktorea.
2021ean lortutako antzerkigintza berrien bekaren ondoren idatzitako BEHIN BATEN LOIOLAN antzezlanarekin Donostia Kutxa literatura saria irabazi zuen 2022an. Urte berean bertako kidea den amaHiru konpainiarekin GAIZKI eta DUZHE DOBRE
antzezlanak sortu zituen (bertan aktore lanetan), biak Pabellon 6 antzerki laburren jaialdian sarituak izan zirenak. Gaur egun DUZHE GAIZKI antzezlanarekin biran ari da, martxoan Victoria Eugenia antzokian egongo dena, besteak beste.
Irratian ere aritzen da Euskadi irratian ostiralero BAIPASA saioan eta aurten euskaraz lehenengo aldiz egiten den Federico Garcia Lorcaren YERMA antzezlana estreinatuko du Zurriola antzerki taldearekin.
Arropa Zuria antzezlanaz
ARROPA ZURIA gure amek eguneroko keinu txikien bidez gutako bakoitzarengan uzten duten ondareari buruz hitz egiten du. Eguneko une desberdinetan gure burura itzultzen diren keinu edo momentu hauek dira bakarrik ez gaudela gogorarazten digutenak,
jende askoz osaturik gaudela esaten digutenak, gu ez garela bakarrik gu garrasi egiten digutenak.
Antzerki hau gurasoak eduki arren benetan gertu ez dituztela sentitzen duten pertsona guztiekin konektatzen duen pieza da. Gurasoak ez daudenean faltan botako dituztela jakin arren, haiengana gehiago hurbiltzeko, aholkuak eskatzeko edo besterik gabe, haiek entzuteko gai ez diren pertsonentzat idatzitako lana da hau; biharko egunean beraien arropa amarena bezain txuria geratuko ez den pertsonentzat alegia.
Testua bi aktoreentzat sortua izan da eta nahasten diren bi mundu ezberdinetan jolasten du. Egotearekin eta ez egotearekin; aurrez aurre hitz egitearekin edo telefonoz hitz egitearekin; bizirik egotearekin eta hilda egotearekin. Bizitzan gertatzen den bezala,
elkarrekin bizi diren errealitatearen eta memoriaren munduak nahastuz hitz egiten duen testua.
Euskarazko gidoi irabazlea (exequo):
DOLU (Bizpahiru antzerki trilogiakoa), Pantzo Hirigarai-rena
Bio: Pantzo Hiriagarai (Baigorri, Behe Nafarroa, 1958)
Kazetaria eta animatzailea Iparraldeko Euskal Irratietan eta bereziki Irulegiko Irratian. Orain erretiratua.
Antzerkian aspaldidanik murgildua, lehenik aktore bezala (Xirrixti Mirrixti taldean) eta gero idazle bezala aritu da. Baditu 30 bat antzerki idatziak Ipar Euskal Herriko talde desberdinentzat.
3 aldiz Donostia hiria saria eskuratua ("Beherearta", "Lamindegiko Laminak" eta "Garatenea"), eta beste behin Euskaltzaindiaren Toribio Altzaga saria ("40 urte")
Eleberri bat ere idatzia du: "Poto" .
Orain , "One man show" edo Bakarrizketak egiten ditu.
"Bizpahiru" trilogiako "Dolua" antzezlana-z
Familiako norbaiten galtzeak larrituta, lagun batek eskatu zion heriotzaren gaiaz zerbait idazteko.
Antzezlan honetan ikusten ditugu lagun talde bat haien adiskide baten ehorzketetatik itzultzen. Debate bat sortzen da haien artean heriotzaz: ba ote da beste bizi bat ondotik eta nolakoa? Ez dira konturatzen hil den laguna haien artean dela, ez dutelako ez ikusten ez eta entzuten alabainan eta hitz egiten duenean, ez diote erantzuten. Honek gaizki hartzen du haien erantzun eza, hilik dagoela ulertzen ez duelako.
XX EDIZIOKO CAFE BAR BILBAO ANTZERKI LABURREKO SARIEN IRABAZLEAK
CAFE BAR BILBAOk eta TARTEAN TEATROAk XX edizioko Antzerki Laburreko Sariaren irabazleak aurkezten ditu:
- Gaztelaniazko gidoi irabazlea: IÑIGO COBOren "Canciones tristes para gente alegre" antzezlana.
- Euskarazko gidoi irabazlea: LUTXO EGIAren"Hamalau" antzezlana
XX edizio honetan, guztira 18 gidoi aurkeztu dira, 8 euskaraz eta 10 gaztelaniaz. Antolatzaileen arabera, aukeraketa zaila izan da aurkeztutako gidoien kalitate handiagatik.
Ez da lehen aldia bai Iñigo Cobo zein Lutxo Egia irabazle suertatzen direla. Cobok 2017an irabazi zuen gaztelaniazko testu batekin eta Egiak 2016an egin zuen, baita ere euskarazko antzezlan bati esker.
Bestetik, gogorarazi nahi dizuegu, "Hamalau" antzezlanaren irakurketa dramatizatua egingo dela Bilboko Zazpi Kaleetako LautanHiru jaialdian otsailaren zehar eta Pabellon 6ko Antzerki Laburreko jardunaldietan ere taularatuko da, ohiko antzerki formatoan.
Iñigo Cobo, zine mundutik antzerkigintzara
Iñigo Cobo Santurtziko SANTURZINE Festibalaren sortzailetariko bat eta gaur egungo zuzendaria da. Bere ibilbidea zinemagintzan hasi bazen ere, antzerkiko egile eta zuzendari modura lan egin du azken urteotan. Besteak beste: UBÚ FINANTZA ERREGEA (2020) Ramón Bareak zuzendutako antzezlanaren zuzendari laguntzailea; ‘TODO SALDRÁ BIEN´(2020), Pabellon 6ko Gazte Konpainiaren antzezlanaren zuzendaria; eta, 'REY DESNUDO Y CHICO MUERTO' (2022) Pabellon 6ko Gazte Konpainiaren antzezlanaren egilea eta zuzendaria izan zen.
"Canciones tristes para gente alegre" gaztelaniazko gidoi irabazleak, aspaldian, gaztetan, harreman afektiboa izan zuten bi pertsonen enkontrua kontatzen digu. Hainbat urte pasa eta gero elkarri galdetzen diote ea zenbat eta zertan aldatu diren.
Antzezlan laburra, arina, dramatik aldegiten saiatzen dena, umoretsua batzutan eta xamurra betiere. Enkontru horretan pertsonaiek haien bizitzari buruz hausnartuko dute eta saiatuko dira onartzen haien arrakastak eta porrotak.
Lutxo Egia, kulturgile bat, bete betean
Lutxo Egia kulturgile amorratua da, bai kultur kudeaketa lanetan (Bira Kulturgunean) zein sortzaile moduan, asko baitira idatzitako testuak eta performance-ak. Poesia, narrazioak, eleberriak, kronikak, saiakerak eta antzezlanak idatzi ditu.
“Hamalau”ren argumentua honako hau da: eraikin bat hiri batean. Hamalaugarren solairua. Terraza bat. Gizon bat dabil batetik bestera eraikineko hamalaugarren pisuko terrazan. Notarioa da eta bere bezero baten zain dago. Hain zuzen ere, bezero horren buru-hilketa edo suizidioa egiaztatzera joan da. Ez da ohiko lana, baina nor da notario bat juzku moralik egiteko? Dena baldintza egokietan dagoela ziurtatzera mugatu behar da. Eta notarioa denez, bide batez, ohartarazi English suizidio baten aurrean gaudela. Absurduaren baitan koka genezakeen komedia da euskarazko gidoi irabazlea. Ez da suizidioari buruzko lan bat, testuinguruan hura egon arren. Giza-kondizio korapilotsuari begiratzeko nahi bat dago egilearen hitzetan, alde biri bereziki: alde suntsitzailea eta alde autosuntsitzailea.
Gidoi irabazleak jada irakur daitezke CAFE BAR BILBAOko webgunean: bilbao-cafebar.com/teatro-premio/
ALDERRAYren istorioak engantxatuko zaitu, zatoz antzokira!
ALDERRAY emanaldiaren aurretik harrapatu ditugu Mikel Martinez eta Sandra Fdez. Aguirre antzokiko kamerinoetan. Bizarra jantzita Mikelek ALDERRAY itxura hartu du, eta Sandrak Alderrayren morroiaren rola egiteaz gain, bi ehiztariek harrapatzen dituzten hainbat pertsonaia gorpuzten ditu.
Aurreko martxoan Arriaga antzokian estreinatu zenetik, elenkoak publikoaren harrera beroa eta kritikaren onespena jaso ditu. Mikel Martinezek azaltzen digunaren arabera, “Arriagako estreinaldia oso esperientzia polita izan da, Bilboko antzoki nagusian hastea bira, abiapuntu ona da. Publikoaren harrera ona jaso genuen. Kontuan izanda hau ez dela komedia bat eta, TARTEANek ohikoa duen umorea erabiltzen ez den arren, feed back-a ona izan da”.
Antzezlan honetan hitzak pisu garratzitsua badu ere, Sandra Fdez Aguirre aktorearen hitzetan, “nik uste erreza da ulertzea. Behintzat hori aipatu didate lagunek, errez sartzen zarela istorioan”.
Patxo Telleria egileak eta zuzendariak, narrazioari gorazarre egin nahi izan dio ikuskizun honetan. Baina, ahozko tradizioak badu lekurik XXI mendean? Mikel Martinezek azaltzen digunez, “aktoreak gara eta antzerkia egiten dugu. Azken finean, istorioak kontatzea da gure lanbidearen funtsa, ez bakarrik antzezlan honetan baizik eta orokorrean aktoreek gure gorputzarekin, hitzarekin, eszenografia eta abar-ekin, istorioak kontatzen ditugu. Beraz, bai zentzua du, bestela ez genuke egingo antzerkirik… Gustokoa dugu”.
Sandra Fdez Aguirrek morroiaren papera betetzeaz gain, hainbat pertsonai gorpuzten ditu: zorigaiztoko neska zoriontsua, langile arrakastatsua, irakurle mugiezina, lapur terrorista, zaharren ehiztari zaharra, autogidari maitemindua, ezusteko eskalea, miserablea, bekatuen lapurra, ama kuraia…. Honek erronka txiki bat suposatu du Barakaldoko aktoresarentzat, bere hitzetan: “Hainbeste pertsonai sortzea bada niretzat erronka bat, pertsonaia bakoitzak bere fisikalitatea edota ahots propioa duelako. Istorio bakoitzak zerbait kontatzen digu, pertsonai bakoitzaren arima desberdina delako. Ikuslearengan hurbildu nahi dut pertsonaia, lehen kolpean jakin dezan horren nondik norakoak eta guztti hori, istorioak irauten duen minutu eskasetan. Ikusleak pertsonaiak maiteko ditu euren istorioa ezagutzen duen unetik aurrera. Dena dela, zailena morroiaren arima eta izaera aurkitzea izan da, nik gorpuzten dudan pertsonaia. Beraz, erronka bai baina dibertigarria da baita ere. Opari bat da horrelako pertsonaiak gorpuztea, morroia oso pertsonaia polita delako, gaztea da, hunkigarria, kalezalea baina baita ere iluna da, amorru bizia sentitzen du barnean… eta bestetik pertsonaia txikiagoak gorpuztea bakoitzak bere ezaugarriekin, oparia da, eta jolasteko aukera paregabea. Oso jostagarria da testua”.
10 istorio laburrez osatuta dago antzezlana eta bestetik, istorio luzea edota orokor bat dago, Alderray eta bere morroiaren artekoa. “Patxo Telleria egileak eskarmentu handia du, eta saiatu gabe euskara erreza egiten, badaki antzerkian garratzitsua dela hitza edota testua lehen kolpean ulertzea. Patxoren testuak errezak izan gabe, errez ulertzen dira”.
Alderrayk kaleko pertsonak pertsonai bilakatzen ditu, nahiz eta berak behin baino gehiagotan esan ez dela fikziozalea. Antzezlanean ageri diren bi narratzaileek, bakoitzak narrazioa ulertzeko modu oso desberdina dute. Alderray istorio epikoak maite ditu, Morroiak aldiz, gertukoak egunerokotasunean murgilduko gaituztenak. “Spoilerrena egin gabe, Alderray eta Morroia ere pertsonai bilakatuko dira” dio Mikelek. “Lehen unetik agerian geratzen da, biok maite dugula istorioak kontatzea, bata maisua eta bestea ikaslea izan arren. Narrazioa ulertzeko bakoitzaren modua desberdina bada ere, biek maite dute pertsonaiak ehiztatzearen ofizioa”.
Mikel Martinezek animatzen gaitu antzokira hurbiltzen. “Lasai jesarri eta belarriak zabaldu, engantxatuko zaituen istorioa baita”.
ALDERRAY ikuskizun berriaren estreinaldia
Datorren martxoaren 9 eta 10ean ALDERRAY ikuskizun berria estreinatuko du TARTEAN TEATROAk Bilboko Arriaga antzokian. TARTEANen filosofioari jarraituz, gure ekoizpen propiak sortu, ekoiztu eta banatzeko ohiturari jarraituko diogu oraingoan ere. Dagoeneko zenbait emanaldi iragarrita daude eta Euskal Herri osoko antzoki eta aretoetan erakustea da gure asmoa. Ikuskizuna euskara hutsez da.
Patxo Telleriak idatzitako testuak, ALDERRAY pertsonaien ehiztariaren istorioa kontatzen digu, bere morroia izandakoaren ahotik. Bi aktore arituko dira oholtza gainean, bi pertsonai hauek gorpuzten: Mikel Martinez aktoreak ALDERRAYrena egingo du eta Sandra Fdez.Aguirre aktorea bere morroia izango da. Antzezlanaren zuzendaritza Patxo Telleriaren esku dago.
Jatorrizko musikarik ez bada ere, musikak ehundoko garratzia izango du ALDERRAYren pertsonaien istorioei ñabardurak emateko orduan. Espazio sonoroaren arduraduna Adrian Garcia de los Ojos gure ohiko kolaboratzailearena izan da. Jantzien disenua Betitxe Saituak egin du eta eszenografia eta objetuen sorkuntzari dagokionez, El Cajon-eko Pedro Rojok sortu ditu. Argiztapenerako, ohikoa dugun moduan, David Rodriguez aritu da.
Antzezlan hau narrazioen narrazio bat bezala egituratuta dago. Ekintza aurrera doa kontakizun itxuraz independienteen bidez. Hasieran, kontakizun hauek ez daukate zerikusirik protagonistekin, haien bizitzatik urrun dauden pertsonaiei buruzkoak dira. Itxuraz. Baina ekintza aurrera doan heinean, narrazioak gero eta inplikazio gehiago daukate Alderray eta Morroiaren barneko munduarekin, halako moldez non, amaieran haien bizitzaren alderik esanguratsuena ezagutu eta haien minaren zergatiak ulertuko ditugun.
Sinopsia
“Alderray pertsonaien ehiztaria da, istorio kontalaria. Ez du fikzioa maite, kontatzen dituen istorioak benetakoak dira denak. Zahartu egin da, ordea. Indar eta kemena galdu ditu. Jada ez du istorio berririk aurkitzen, ez du pertsonaia interesgarririk somatzen. Duela gutxi neska gazte bat hurbildu zaio, bere ondoan ofizioa ikasteko asmoz. Morroi gisa onartu du”.
Orain arte lotuta dauden emanaldi batzuk: Bilbo (martxoak 9 eta 10), Leioa (martxoak 18), Santurtzi (apirilak 7), Iruña (apirilak 27), Basauri (maiatzak 13), Gernika (maiatzak 20), Berriz (urriak 29), Donosti (azaroak 12 eta 13), Erandio (azaroak 27), Oñati (abenduak 1), Sopela (abenduak 2), Astigarraga (abenduak 3)…
2021ko XIX CAFÉ BAR BILBAO ANTZERKI LABURREKO SARIDUNAK
2021ko XIX CAFÉ BAR BILBAO ANTZERKI LABURREKO SARIDUNAK dira:
Euskara:
ZURE SOTOKO ARDOA (Ex Aequo)
Bertol Arrieta Kortajarena
DEUS EX TWINGO (Ex Aequo)
edo maitasunaren komenentziak
Mikel Fernandino Hernández
Gaztelania:
LA TELA DE ARAÑA
Marieta Díaz de Toledo
Aurtengo edizioan 29 gidoi jaso ditugu, 21 gaztelaniaz eta 8 euskaraz. Betiko lez, lan handia izan dugu saridunak aukeratzerakoan, gidoien maila oso altua izan baita.
Bestetik, euskarazko gidoi irabazleak, TARTEAN TEATROAren laguntzarekin irakurketa dramatizatua formatoarekin eszenaratuko da Bilboko Lautan Hiru Jaialdian. Baita ere, Bilboko Pabellon 6 aretoko Antzerki Arineko jardunaldietan parte hartzeko produkziorako laguntza jasoko dute.
Sari hauen helburutako bat, dramaturgo berriak idaztera bultzatzea da.
Euskarazko SARIDUNAK (Ex Aequo):
Mikel Fernandino Hernández (1984 Lasarte-Oria) Bartzelonan bizi den euskal antzerkigile, musikari, titiritero eta antropologoa da. Anodino teatroa konpainiarekin hainbat titulu estreinatu ditu, besteen artean, Zeruan Eroria edo Erbeste; eta beste antzezlan labur batzuk: Amor Breve eta El gato de Schrödinger lanekin Pabellón 6ko Alex Angulo Sariarekin egin zen. Títeres desde abajo konpainiako eta Pepe Otal txotxongilo etxeko kidea da. Euskaraz, gaztelaniaz zein katalanez idatzi ohi ditu bere antzezlanak. Café Bar Bilbao saria jasotzen duen bigarren aldia da, izan ere, 2015ean Un pequeño pp lanagatik lortu zuen.
DEUS EX TWINGO, maitasunaren komenigarritasunei buruz hitz egin nahi duen lan bat da. Gaur dekonstrukzio prozesuan dagoen substantzia lirdinga hori interes handiak mugitu izan baititu gizatasunaren historian zehar, bai familia noble eta aberatsetan edo, kasu honetan bezala, bi pertsona arrunten artean.
Bertol Arrieta Kortajarena (Zarautz, 1975). Gidoigintzan ere aritua, narraziogintza izan da Arrietaren jarduera nagusia orain arte. Hala, bi ipuin-libururen egilea da: “Txikira beti hordago!” (Erein, 2004), eta “Alter ero” (Susa, 2012). Era berean, haur eta gazte literaturako hainbat liburu idatzi ditu, baina iazko udazkenean kaleratu zuen helduentzako bere lehen nobela, “Gezurra berdaderoa” (Elkar) komedia erotikoa. “Zure sotoko ardoa” hauxe du lehen antzezlana. Egun, nobela grafiko bat burutzen ari da Sandra Garayoa ilustratzailearekin batera, suizidioaren gaia lantzen duena, eta bere hirugarren ipuin-liburua ere bukatzear dauka.
ZURE SOTOKO ARDOA. Udaberriko ekaitz batek harrapatuta, taberna berean hartzen dute aterpe, kasualitatez, Xabik eta bere bikotekide ohi Arantxak. Ezkondua eta bi seme-alabaren aita da, gaur egun, Xabi. Soltera dago, itxuraz, Arantxa. Hamabi urte igaro badira ere euren harremana eten zutenetik, elkarrekin bizitako une gozoak oroitzen hasiko dira, baina baita beren bizikidetzaren trapu zaharrak ateratzen ere. Zer ote da, baina, batak bestearengandik espero duena?
Gaztelaniazko irabazlea
Marieta Díaz de Toledo. (Bilbo). Narrazio laburrak, poemak eta beste “zintzotasun literarioak” idatzi ditu. La Espiral liburuan bilduta ditu bere lan esanguratsuenak. Diamantes de Ciudad da bere lehen eleberria.
Getxoko Antzerki eskolan ikasi zuen Arte Dramatikoa Javier Liñera eta Aitor Perezekin. Baita ere EHUn Antzerkia eta Arte eszenikoen postgradoa egin zuen, “Ohorezko Aipamena” lortuz.
Beste gidoi batzuk dira: 'CUERPOS DE BARRO', 'TOCATA Y FUGA' eta 'LA TELA DE ARAÑA'.
LA TELA DE ARAÑA. Hilkutxa bat, hiru aulki, bi ahizpa eta hoietako baten alaba. Hiru emakume inguru itolarri batean preso, euren aita eta aitonak sortutakoa.
Obran zehar, bere buru besterenduek txikizio eta salaketa izugarrietan zabaltzen dituzte txikitatik biktima gisa jasan duten tiraniaren ondorioak.
Denek begiratzen diote borrero berari, baina batek ere ez du berdin hautematen eta sentitzen. Horietan, errealitatea eta fikzioa nahastu eta bat egiten dira paranoia suntsitzaile eta fatalista batean.
Egileak psikologo baten aholkularitza jaso zuen pertsonaien besterentzeari buruz idazteko orduan. Era berean, Javier Liñera antzerkigile, maisu eta lagun onaren iritzi eta aholkuak jaso zituen.
SALAKETA antzezlanak P6ko VIII Teatro Arineko Kriselu Saria jaso du
Salaketa antzezlanak ospatu berri diren Bilboko P6ko VIII Teatro Arineko Jardunaldien Kriselu saria jaso du, aurten erakutsi diren antzezlanen artean, euskarazko antzezlan onenari emandako saria, alegia. Bestetik, Mikel Martinezek eta Gaizka Chamizok Aktore Onenen saria jaso dute baita ere.
Goiatz Lanbandibarrek idatzia, Mikel Martinezek zuzendua eta Mikel bera eta Gaizka Chamizo aktore lanetan aritzen direla, 2019ko CAFE BAR BILBAO Teatro Laburreko saria jaso zuen baita ere, euskarazko antzezlanen alorrean. Sari honen harira, CAFE BAR BILBAO eta TARTEAN TEATROA-ren laguntza jaso du testutik eszenara eramateko orduan.
Goiatz Labandibar egilearen hitzetan, Salaketa antzezlanak “asko du absurdotik. Abiapuntua bera, nahiko absurdoa da: pertsona bat salaketa bat jartzera doa igarle batek esan ziona ez delako bete. Gidoi umoretsua sortu nahi nuen, ironiatik eta absurdotik asko duena, gure buruari barre egiteko aukera emateko”. Kritikatik ere badu gidoiak bere egilearen arabera. “Gizarte honetan gauza batzuen inguruan nahiko zabalduak dauden usteak eta klitxeak ere azaleratzen dira. Sistema judizialari fedea edota jendeak zertan sinisten duen edo zertan sinetsi nahi” duenari kritika ageri baita. Egoera sinple honetatik abiatuta, salaketa jartzera joan denaren eta hari harrera egiten dion justizia administrazioko langilearen arteko elkarrizketa da gidoiak kontatzen duena.
Asteburu honetan, maiatzaren 8an eta 9an, P6ko sari banaketa egiteaz gain, antzezlana berriro ere ikusteko aukera egongo da Zorrozaurreko areto ezagunean arratsaldeko 18.00etan, erderazko sari irabazlea den El Dilema de Otis eta Lorcaren El retablilllo de Don Cristobal antzezlanekin batera.